Skip to content

Big Tech doet hun intrede op de RPA-markt, wat nu?

strong pull up

Van Microsoft en SAP die hun eigen tool hebben opgezet tot Amazon en Google die diepgaande samenwerkingsverbanden hebben aangegaan met meer gevestigde partijen; Big Tech maakt grote stappen om toe te treden tot deze markt.



De RPA-markt is, met of zonder de huidige corona-crisis, al enkele jaren in hoogtempo aan het groeien. Deze evolutie is niet onopgemerkt gebleven voor de “Big Tech”-bedrijven van de wereld. Van Microsoft en SAP die hun eigen tool hebben opgezet tot Amazon en Google die diepgaande samenwerkingsverbanden hebben aangegaan met meer gevestigde partijen; Big Tech maakt grote stappen om toe te treden tot deze markt. Als het verleden ons iets leert is het wel dat wanneer dit soort bedrijven een markt betreedt, dit radicale disruptie kan veroorzaken. Gaat dit ook het geval zijn voor de RPA-markt?

rpa-market

De intrede van Big Tech

Microsoft
Van alle grote technologie-bedrijven is Microsoft diegene al het langste bezig is om een voet aan de grond te krijgen in de RPA-markt en hier tot nu toe ook al het meest succesvol in is geweest. In 2019 probeerde het bedrijf nog marktleider UiPath over te kopen. Deze deal ging toen spijtig genoeg niet door. Sindsdien probeert Microsoft het op eigen houtje in het verlengde van gelijkaardige tool die ze al in huis hadden, met name “Power Automate”. Deze evolutie kwam begin dit jaar in een stroomversnelling, toen Microsoft besloot om de basis RPA-functionaliteiten van “Power Automate” gratis aan te bieden aan al hun Windows 10 klanten. Van alle grote spelers wordt Microsoft door analisten dan ook als veruit de meest competitieve nieuwe speler op de RPA-markt gezien.

SAP
RPA vindt haar oorsprong in het automatiseren van eenvoudige, repetitieve en monotome processen. Het verbaast dan ook niet dat veel van de eerste bots processen automatiseerden waar SAP, een bedrijfsondersteunende tool met veel financiële functionaliteiten, een centrale rol in speelde. Om competitief te blijven, maakte SAP het makkelijk voor RPA-tools om gebruik te maken van hun software, zo kwamen er integraties met SAP-producten voor bepaalde vendors en promoot SAP actief het gebruik van RPA. Deze strategie is er nog steeds, maar wordt nu aangevuld met de promotie van een eigen tool, “SAP Intelligent Robotic Process Automation”. Ondanks wat de naam doet vermoeden, zijn de functionaliteiten ervan echter beperkt. Volgens analisten is het bestaansrecht van deze tool dan ook sterk verbonden met dat van het moederbedrijf dat hem lanceerde.

Google
Google gooit het over een andere boeg. In plaats van zelf een nieuwe RPA-tool te ontwikkelen, die hoogstwaarschijnlijk ver achterloopt op wat gespecialiseerde bedrijven reeds ontwikkelden, besloot het diepgaande partnerships aan te gaan met deze bestaande aanbieders. Van diepgaande integraties van hun NLP- en OCR-functionaliteiten in UiPath tot een formele, meerjarige, strategische samenwerking op het vlak van intelligente automatisatie met Automation Anywhere. Dergelijke samenwerkingen hebben in het verleden hun vruchten afgeworpen voor kleinere spelers die hierdoor mee hebben kunnen surfen op het succes van meer geavanceerdere RPA-tools. Of dit ook de andere richting op werkt, is nog even de vraag. Wat wel zeker is, is dat partijen zoals Automation Anywhere en UiPath de huidige markt domineren en een diepgaande samenwerking met deze partijen op het vlak van het ontwikkelen van nieuwe, innovatievere tools een veiligere zet is dan er zelf één te gaan ontwikkelen.

Samsung
Samsung als RPA-vendor, het klinkt wat vreemd in de oren. Een bedrijf, dat voor velen bekend staat als een producent van hardware, met name smartphones, dat de softwarekant op gaat is opmerkelijk. Opmerkelijk, maar niet verbazingwekkend als je kijkt naar niet alleen de diversificatie van andere “Big Tech”-bedrijven, maar ook naar de geschiedenis van dit Zuid-Koreaanse elektronicaconcern. Met name met z’n IT en Mobiele communicatiesystemen is Samsung al meerdere jaren méér dan alleen maar een hardware-bedrijf. In Samsung’s portfollio komt nu ook een RPA-tak, met name “Bity RPA”. Het zal nog moeten blijken of dit het begin inluidt van een sucessvol diversificatie-traject of een rebranding als deze niet verder dan de Zuid-Koreaanse markt. Als we analysten mogen geloven is “Bity RPA” alvast een uitstekende tool, die wat betreft functionaliteiten en visie ver boven die van concurenten (zoals SAP) uitsteekt.



Democratisering?

Het nieuws dat Microsoft delen van hun RPA-tool gratis gaat aanbieden aan al z’n Windows 10 klanten, doet vermoeden dat de intrede van “Big Tech” een heuse democratiseringsgolf zal veroorzaken. Waar licenties tot op heden voor enkele duizenden euro’s over de toonbanken gaan, is het mogelijk dat bedrijven in de toekomst gratis gebruik zullen kunnen maken van deze tool als onderdeel van een groter en diverser software-pakket. Een dergelijke evolutie zou niet veel goeds betekenen voor de “RPA only”-aanbieders die momenteel de markt domineren.

Dergelijke analyses gaan echter voorbij aan enkele cruciale eigenschappen van de huidige markt. De eerste hiervan is dat het niet de eerste keer is dat er druk stond op de grote RPA-aanbieders door concurenten die hun tool goedkoop of zelfs gratis aanboden. In de praktijk heeft deze druk echter niet geleid tot substantiële democratising van de markt. Integendeel, dergelijke ‘gratis’ tools hebben tot nu toe de markt amper gepenetreerd, als ze überhaupt nog bestaan. Wat is gebleken, is dat de licenties-kosten van RPA vaak niet de doorgeslaggevende factor zijn wanneer bedrijven een leverancier selecteren. De terugverdientijd van RPA en de kosten geassocieerd met de bouw en implementatie ervan zijn van dergelijke aard dat licentie-kosten een verwaarloosbare rol spelen in de besluitvorming rond tooling.

Wat blijkt uit onderzoek is dat de hoeveelheid van functionaliteiten en de kwaliteit ervan een doorslaggevend rol speelt bij leverancier-selectie. En daar knelt het schoentje voor “Big Tech”. Hoewel ze de budgetten en ervaring hebben om uitstekende software oplossingen te bouwen lopen ze achter op de RPA-markt. Die achterstand is verder ook niet alleen groot, maar ook moeilijk in te halen omdat nu ook de grote RPA-vendor beschikken over grote budgetten die ze bijna uitsluitend investeren in het doorontwikkelen van hun tools. En hoewel partijen als Microsoft een sterk uitgewerkte en goede visie hebben over waar ze met hun RPA-tool naartoe willen, ontbreekt deze visie bij de meeste andere grote spelers.



Consolidatie?

De opkomst van nieuwe technologieën vertoont een vast patroon. Het begint met een technologische en/of commerceiele doorbraak, gevolgd door een wildgroei aan aanbieders (die zich allemaal proberen te onderscheiden op hun eigen manier), om tenslotte te consolideren rond één of een paar grote spelers, die de markt domineren. Denk hierbij aan de opkomst van sociale media (Hyves vs Facebook) of online verkoop-platformen (eBay vs Amazon).

In het verleden zag men vaak dat dergelijke consolidatie van de markt plaatsvond, wanneer “Big Tech” haar intrede deed. De kleinere spelers werden hierbij uitgekocht of uit de markt geconcurreerd. De vraag is of ditzelfde gaat gebeuren op de RPA-markt nu spelers als Microsoft hun intrede doen. Of dit zóu de vraag zijn, mocht de markt nog niet geconsolideerd zijn.

De RPA-markt vertoont meerdere eigenschappen van een opkomende markt. Er zijn nog steeds meerdere, kleinere, aanbieders en de adoptiegolf is nog volop aan de gang. Aan de andere kant zien we dat de top 3 van aanbieders al geruime tijd dezelfde is (UiPath, Automation Anywhere en Blueprism). En dat deze aanbieders een grote meerderheid van het marktaandeel vertegenwoordigen. Verder zien we dat deze spelers ook al meerdere keren benaderd zijn door “Big Tech” bedrijven met als expliciete doel hen over te nemen. Dit is in het verleden niet gelukt en het ziet ernaar uit dat daar de komende tijd geen verandering in zal komen.



De echte vraag is dus of de markt niet nu al een consolidatie heeft ondergaan en welke invloed de intrede van “Big Tech” nog kan hebben. Het zal hierbij niet zozeer gaan om een disruptie, zoals dat bij andere technologieën is gebeurd, maar eerder een verschuiving. Hoe groot deze verschuiving is, zal de toekomst moeten uitwijzen.

Gastauteur: Arnaud Maes

RPA, ook voor het MKB?

rpa en mkb

RPA wordt ook voor het MKB een toegankelijke technologie



RPA (Robotic Process Automation) heeft sinds een aantal jaren haar intrede gedaan binnen het bedrijfsleven. Van de financiële marktleiders waar het allemaal begon tot de grote Nederlandse retailers, RPA wordt tot op heden bij een breed scala aan industrieën succesvol toegepast om bedrijfsprocessen te optimaliseren, doorlooptijden te verkorten en het welzijn van werknemers te bevorderen. Er lijkt echter een barrière te zijn als het gaat om de introductie van RPA binnen het (grote) MKB. Ondanks de voordelen zijn er nog relatief weinig bedrijven die deze innovatieve technologie hebben omarmd. Hoe komt dit eigenlijk en wat zijn de onderliggende factoren? Wat is de markt momenteel aan het doen om deze situatie te verhelpen?

Bestaande barrières

Kennis & kunde
RPA oogt op het eerste gezicht redelijk complex. Dit was in de beginfase ook zeker het geval.
Met dank aan een sterke vereenvoudiging van de ‘tooling’ (zoals de ‘drag-en-drop’-tooling van UiPath) en steeds betere kennis van de markt, zijn er tegenwoordig talloze ervaren ontwikkelaars en vormen van implementatie beschikbaar.

Dit neemt echter niet weg dat veel MKB-organisaties moeite hebben met het aantrekken van voldoende kennis en kunde om de technologie succesvol te implementeren. Dit heeft met meerdere factoren te maken. Zo is het opstarten van het RPA-traject zelf niet eenvoudig en vraagt het vaak om een RPA-expert. Het aantal experts binnen de markt is schaars en is vaak bezet door opdrachten bij de grote spelers. IT-talent in zijn algemeenheid is natuurlijk schaars, waardoor werkgevers niet altijd het risico durven nemen huidige en gespecialiseerde werknemers te ‘belasten’ met nieuwe tooling. Tel daarbij op dat er onzekerheid heerst rondom hoelang deze nieuwe technologie relevant blijft voor de onderneming.

Schaal & prijs
Een grote financiële instelling kent veel processen die met regelmaat worden uitgevoerd onder begeleiding van meerdere medewerkers. Een voorbeeld hiervan is het proces van hypotheek aanvragen. Bij het MKB ligt dit vaak anders, omdat zij zich bezighouden met relatief minder processen met een kleinere groep medewerkers. Dit maakt dat de gemiddelde terugverdientijd van een RPA-oplossing ligt tussen de 12 en 6 maanden, terwijl dit voor de grotere spelers vaak ligt rond de 6 maanden.

Daarbij komt dat het automatiseringspotentieel vaak snel bereikt is. Waar grote multinationals makkelijk zoet zijn met RPA-trajecten van 2-3 jaar, opvolgend door beheers- en onderhoudsfases, zijn MKB-trajecten van kleinere schaal. Een kleiner aantal processen die minder beheer en onderhoud vereisen. Het vrijmaken, aanwerven, opleiden en behouden van gespecialiseerde medewerkers ten behoeve van RPA is vaak geen voor de hand liggende keuze.

Tenslotte is RPA vaak niet goedkoop en komt de investering rondom het inhuren van expertise en ontwikkelingstrajecten daar nog bij. Er is daarnaast niet altijd budget voor het opzetten van de infrastructuur en inkopen van bijbehorende licenties. Dit in combinatie met een relatief lange terugverdientijd, maakt menig MKB-leider sceptisch m.b.t. het implementeren van RPA.

Bestaande oplossingen

Voor de bestaande barrières zijn gelukkig oplossingen. De meerwaarde van RPA is onmiskenbaar en de markt flexibel en in exponentiële groei. Zoals bij iedere oplossing, zijn er altijd voordelen en nadelen. Het is dan ook verstandig dat MKB-leiders nauwkeurig bekijken welke van deze oplossingen het meest geschikt zijn voor de onderneming. Laten we de oplossingen eens één voor één onder de loep nemen.

1. Robotics as a Service
Robotics as a Service (RaaS), is het neefje van de meer bekende SaaS (Software as a Service) en IaaS (Infrastructure as a Service). De ontwikkeling, het onderhoud en het beheer van de automatisering worden uitgevoerd door een derde partij. Hierdoor worden de kosten sterk gedrukt en wordt het vraagstuk rondom het vrijmaken en/of aanwerven van expert- en ontwikkelings-capaciteit opgelost. RaaS is echter niet alleen relevant voor het MKB. Steeds meer grote spelers kiezen er bewust voor hun RPA-ontwikkeling en onderhoud te outsourcen naar een derde partij, bijvoorbeeld in landen met lagere loonkosten en een hogere beschikbaarheid van technische profielen. Deze optie kan natuurlijk ook interessant zijn voor het meer avontuurlijke MKB. Hierbij de voor- en nadelen op een rijtje:

+ Zeer makkelijk instappen
+ Kosten worden gespreid over de tijd
+ Kosten worden sterk gedrukt door schaalvoordelen
+ Geen nood aan interne capaciteit
+ Flexibiliteit in ontwikkeling en onderhoud

- Duurder op grotere schaal
- Cultuurverschillen (door internationale aanpak)

2. No cure, no pay
Steeds meer RPA-implementatiepartijen, met name de RaaS aanbieders, werken met het ‘No Cure, No Pay’ model. Er zijn meerdere vormen van dit principe, maar in essentie komt het erop neer dat je pas betaald op het moment dat de automatisatie daadwerkelijk impact maakt. Denk bijvoorbeeld aan betalen bij oplevering, of gespreid betalen op basis van de performance van de automatisatie. Hierdoor worden de risico’s voor de afnemer gedekt en hebben leveranciers de mogelijkheid om te bewijzen wat zij waard zijn. Dit in combinatie met het RaaS-model maakt het voor sommige MKB-organisaties mogelijk om RPA startklaar te worden zonder enkele financiële investering.

+ Risico’s worden beperkt
+ Minimale financiële impact

- Risicopremie verwerkt in latere kosten

3. Quick and dirty
RPA wordt vaak geïmplementeerd met behulp van de meest bekende pakketten (e.g. UiPath, Automation Anywhere, BluePrism). De organisaties achter deze pakketten produceren veruit de meest geavanceerde tooling met bijbehorende prijskaartjes. Er zijn echter alternatieve tools op de markt die in essentie dezelfde functie vervullen (bots-bouwen) maar goedkoper zijn. In sommige gevallen zijn ze zelfs gratis!

Bij de meeste implementaties wordt gebruik gemaakt van centrale control rooms om bots aan te sturen, niet-persoonlijke accounts om een bot in onder te brengen of virtuele machines om bots op te laten draaien. Dit zijn stuk voor stuk zeer waardevolle randvoorwaarden die RPA een duurzame en betrouwbare bedrijfstechnologie maken, maar die niet altijd noodzakelijk zijn voor het succesvol implementeren van RPA op kleinere schaal. Door kritisch te kijken naar de implementatiewijze van RPA kunnen de kosten ervan sterk worden gedrukt.

+ Snel resultaat
+ Zo goedkoop als wenselijk
+ Goed als eerste implementatie-stap

- Niet duurzaam op midden tot lange termijn
- Lagere kwaliteit van automatisatie
- Minder functionaliteiten beschikbaar

4. Point-solutions
Eén van de grootste voordelen van RPA is het gemak en de snelheid waarmee sterk gepersonaliseerde automatisaties kunnen worden gerealiseerd. Helaas wordt er minder gesproken over het immense potentieel om de meer algemene en standaard processen duurzaam te optimaliseren, en vervolgens in te zetten voor meerdere bedrijven. We noemen dit ‘Point-solutions’. Hoewel het nog niet veel voorkomt binnen huidige RPA markten, zijn er steeds meer gevallen bekend van succesvolle RPA Point-solutions. Denk hierbij aan de automatisering van het verwerken van TOZ-aanvragen bij gemeentes in heel Nederland of de automatisering rondom Brexit binnen de logistieke industrie. De ‘standaard’ oplossingen zijn zeer in opkomst, industrie afhankelijk en kunnen van grote meerwaarde zijn voor het MKB dat aan de slag wil gaan met RPA.

+ Slechts een fractie van de kosten van een nieuwe automatisatie
+ Bijzonder snel en makkelijk te implementeren
+ Hoge betrouwbaarheid

- Beperkt beschikbaar
- Hoge standaardisatie vereist

Door het toepassen van bovenstaande alternatieve oplossingen wordt RPA ook voor het MKB een toegankelijk technologie en de meerwaarde ervan gedemocratiseerd.

Gastauteur: Arnaud Maes

RPA-Lunchroom | RPA en Process Mining

fabriek

Process Mining levert een goede basis om verder te automatiseren.



Ergens in de enorme berg van wereldwijde online video gesprekken, ontelbare hoeveelheid zoom meetings en digitale conferenties, buigt zich elke twee weken in Nederland een selecte groep van professionals over interessante RPA-dilemma’s. Het zijn experts van (meest) grote ondernemingen, die op de werkvloer dagelijks met de implementatie van software robots te maken hebben, en vanuit hun functie een breed overzicht hebben van wat er speelt.

RPA-Nederland biedt vanuit haar missie een platform aan om nuttige informatie-uitwisseling tussen bedrijven te bevorderen. De gesprekken zijn weliswaar vertrouwelijk, maar toch worden er steevast (geanonimiseerde) samenvattingen opgesteld, want ‘kennisdeling’ staat nou eenmaal centraal en dat gaat niet zonder een vorm van verslaglegging.

Die notulen staan bol van basic informatie over RPA. Een kleine greep uit de inhoud maakt al duidelijk dat veel deelnemers overeenkomstige ervaringen hebben en dezelfde trends zien. Vaak is RPA een paar jaar geleden gestart op de financiële afdeling en toegepast op back-office processen. Vervolgens verschoof de toepassing naar front-office. Opvallend is ook dat het niet alleen de geestdodende processen waren, die vanuit de praktijk (bottom-up) erom vroegen om gerobotiseerd te worden, vaak zagen de deelnemers ook het tegenovergestelde gebeuren. Top-down werd bedacht waar RPA nog meer dienstbaar kon zijn. In dat geval gaat het vaak om eenmalige projecten en processen waarop men veel tijd bespaard.



Die beweging zet zich voort. We zien RPA steeds vaker eenmalige activiteiten behelzen. Is daarmee de rol van RPA op den duur zijn uitgespeeld? Zeker niet, denken de meeste deelnemers. Want RPA zal de verbindende factor vormen naar die andere opkomende technologieën. Denk daarbij aan Artificial Intelligence, Machine Learning, en Process Mining. Dit worden vaste componenten in de RPA oplossingen.



Die trends geven ook de Lunchroom sessies eindeloos veel voedsel op het bordje. Het blijkt bijvoorbeeld dat meerdere bedrijven al ruimschoots ervaring hebben opgedaan met Process Mining (PM). In het begin was dit soms lang niet altijd even succesvol. De kwaliteit van zowel de data al de interne IT systemen liet nog te wensen over. Nu op dat front verbeteringen zijn doorgevoerd, begint PM langzamerhand zijn waarde te bewijzen. PM levert een levende ‘foto’ van informatie op, die voorheen vaak onzichtbaar bleef. Waarbij de waarschuwing blijft gelden: verzuip niet in een overvloed aan data, baken de vraagstelling strikt af, en analyseer heel gericht op relevante topics.



Processen die inmiddels met Process Mining gecovered worden, blijken vaak gestandaardiseerde processen te zijn, zoals Purchase to Pay en Order to Cash. En dat is niet zo vreemd, want operationele processen zullen wellicht een stuk lastiger te ‘minen’ zijn, en meer maatwerk vragen.

En dan? Je ziet bedrijven vaak voorzichtig eerst Process Mining toepassen op één locaties, om er vervolgens ook andere locaties aan toe te voegen. Eerst zijn core IT-systemen zoals SAP aan de beurt, en daarna bijvoorbeeld Salesforce. Het management hoopt dan op het terug verdienen van de PM investering binnen een jaar, hetgeen vaak lastig te calculeren valt. Want PM is alleen een analyse, en wat is de waarde van een dag minder doorlooptijd, minder ‘rework’ of een iets betere kwaliteit van de service of het product?



Process Mining kan ook worden gebruikt om te bepalen wat er binnen de onderneming met RPA gerobotiseerd kan worden. En zo zijn we weer terug bij RPA. Als de Lunchroom discussies één ding duidelijk maken, dan is het wel dat RPA een voortdurend veranderend fenomeen is.

Ook de plaats en functie van elk RPA Center of Excellence (COE) zal meebewegen met de markt en de veranderende technologie. Wat blijft, is dat bedrijven op deze gebieden veel kunnen leren van elkaar, waardoor hun vervolgstappen sneller en goedkoper gezet kunnen worden. Dus voorlopig zal de RPA-lunchroom één keer in de twee weken genoeg te bespreken hebben. Heb je belangstelling voor deze vorm van kennisdeling, en geef je richting aan een COE? Meld je aan!

Auteur: Roelf van Til

RPA pleister of verbanddoos

pleister op arm

"Applicatie bouwen of RPA toepassen"



Om data uitwisselingen binnen processen te automatiseren kun je uit twee oplossingen kiezen. Het bouwen van een applicatie, vaak gezien als ‘robuuste’ oplossing. Of het toepassen van RPA, dat regelmatig nog als tijdelijke pleister wordt gezien. Maar is die beeldvorming eigenlijk nog wel actueel?



De hard core IT-er vindt van wel. Het toepassen van een complexe programmeertaal biedt meer mogelijkheden en is daardoor een betere oplossing. Gedeeltelijk waar, maar indien dit de enige waarheid zou zijn dan zouden we allemaal nog steeds programmeren in de machinetaal met enen en nullen. Hiermee kun je werkelijk alles programmeren maar het duurt helaas eeuwen voor dat je iets hebt. Dus het gemak van “voorgeprogrammeerde software blokjes”, om de gebruiksvriendelijkheid, snelheid en flexibiliteit te vergroten, vind je terug in elke programmeertaal. In het bijzonder bij RPA software.

Een programmeertaal als RPA heeft daardoor een aantal belangrijke voordelen:

  1. Met RPA software kan veel sneller een oplossing worden geprogrammeerd voor bedrijfs processen dan met applicaties. Een deel van een bedrijfs proces automatiseren binnen drie weken komt regelmatig voor. Daarnaast is de oplossing veel makkelijker aan te passen aan het veranderende IT landschap;
  2. Voor het programmeren van RPA is minder specialistische programmeerkennis nodig. Hoe vaak krijgen business mensen niet te horen “uw oplossing laat nog even op zich wachten want we hebben onze schaarse IT resources ingezet op activiteiten die meer prioriteit hebben”. Het leren programmeren met RPA software is veel makkelijker waardoor er veel meer resources beschikbaar zijn;
  3. RPA is een oplossing die business mensen voorbereidt op de toekomst. Business mensen blijven verantwoordelijk voor het verbeteren van hun eigen operationele processen. In deze processen speelt automatiseren en programmeren een steeds grotere rol. Deze vaardigheden moeten worden aangeleerd om het gevoel van eigenaarschap te behouden. Zonder eigenaarschap raken de processen stuurloos. Daarnaast zijn deze digitale vaardigheden bij medewerkers in de toekomst doorslaggevend voor de concurrentiepositie van een bedrijf.




Om deze redenen is RPA geen pleister of een verbanddoos maar een goed alternatief voor het bouwen van applicaties. Al is een combinatie van deze beide technologieën vaak de beste oplossing. Dus wie weet wordt RPA wel het Excel van de toekomst, de eerste gebruiksvriendelijke “programmeertaal” die grootschalig zowel zakelijk als privé wordt gebruikt.

Eens even kijken hoe ik RPA kan gaan gebruiken voor het invullen van mijn belastingaangifte.